Posts

Showing posts from April, 2021

नाशिकची चारित्रिक ओळख

*नाशिकची चारित्रिक ओळख* एकेका शहराचं एक चरित्र असतं, मी गेली बेचाळीस वर्षे नाशिकला पाहतो आहे आयुष्याच्या नवव्या वर्षी नाशिकला दाखल झाल्यानंतरच्या आठवणीतून मी नाशिकच्या चारित्र्यात डोकावण्याचा प्रयत्न करणार आहे कोण घडवतं शहराचे चारित्र्य...... प्रमुख्याने त्या शहराचा भूगोल ,इतिहास आणि तिथली माणसं ! नाशिक जसं जसं मला उलगडत गेलं, तसे नाशिकचे विविध पैलू मी शब्दबध्द केले आहेत. *अगत्यशील नाशिक* हे शहर प्रत्येक येणाऱ्याला आपलंसं करून घेतं. आपलं-परकं हा वादच नाही. देवळाली येथिल सैन्यदलाची छावणी असो, ओझरचा विमान कारखाना असो वा नाशिकरोडचा नोटांचा छापखाना भारतातील सर्व प्रांतातून आलेले येथे गुण्यागोविंदाने नांदतात..... इथून बदली होऊ नये म्हणून देवाला प्रार्थना करतात..... येथील कोकणी दुधाच्या धंद्याला आपलंसं करतात, पटेल मंडळी किराणा बाजार काबीज करतात, युपीचे भय्यै बांधकाम व्यवसायात दिसतात, सरदारजी गॅराज काढतात. कोणाची काहीच तक्रार नाही. मराठी माणूस अगदी साधा भोळा.... आपल्याला जमतं ते आपण करावे जे जमत नाही ते इतरांना करु द्यावे , या मताचा ! *माझं मी पण जपणारं नाशिक* शहर छोटसं, पण ओळख खूप मोठी.... द...

खरी अंधश्रद्धा कोणती

पोस्टकर्ता कोण माहीत नाही पण *छान वैचारिक पोस्ट*   *खरी_अंधश्रद्धा_कोणती* ? फुले, शाहू, आंबेडकर यांनी शिवरायाना मानले शिवरायांनी संत तुकारामाना मानले, संत तुकाराम महाराज यानी विठ्ठलपांडुरंगाला मानले, पांडुरंग दगडाचा देव, त्या मुर्तीला पूजतो मी, समंजसपणे सांगतो मी, दगडाला देव मानणारा आस्तिक आहे मी. ! माझ्या घामाचेच पैसे दानपेटीत टाकतो मी, का? --अन्नदान होते --दवाखाना चालतो --शिक्षण संस्था चालते --परिसराचा विकास होतो आणि हो-- -देव/मंदिर फक्त भटजीसाठी नसतात हो -! -- मुर्तीकार -- फुलझाडे लावणारा शेतकरी -- फुले विकणारा माळी -- बेल आणणारा मजूर -- बेल विकणारा गुरव -- नारळ, प्रसाद विकणारा दुकानदार -- हॉटेल चालक -- स्टेशन वरून भक्तांना मंदिरापाशी आणणारा रिक्षा चालक -- मंदिर बांधणारे ईंजिनिअर, गवंडी, मजुर हे सर्वजण काही भटजी नसतात हो या सर्वांचा चरितार्थ या देवावरच चालतो हो ! म्हणून मायच्यान सांगतो, या सर्वात देवत्व शोधणारा माणूस आहे मी-! दगडाला देव मानणारा आस्तिक आहे मी -! दानपेटी घेऊन फिरत नाही दारोदारी "पूजा करा पूजा" म्हणत भटजीही फिरत नाही घरोघरी अभिषेक करताना देतो ज्ञानाचीच शिदोरी...

चाटण संस्कृति

चाटण संस्कृति आमच्या घरी जेवणं झाली की त्यांनतर आमचे वडील ताट "चेक" करायचे.... पान स्वच्छ लागायचं. खाताना स्वच्छ निपटून आणि चाटून पुसून  खाणे हे खाद्यसंस्कार माझ्यावर अगदी लहानपणापासून घट्ट रुजले आहेत. माझ्या आयुष्यातला *चाटण संस्कृतीतला* जॉय, माझ्या लहानपणी, जॉय नामक वर्षाकाठी एकदाच मिळणाऱ्या आईसक्रीमपाशी सुरू झाला होता! त्या कपाचे पातळ कव्हरापासून  चाटणप्रवास सुरु झाला. या प्रवासातला प्रामाणिक साथीदार म्हणजे दुधाचं पातेलं. ते घासायला टाकण्यापूर्वी अंगठ्याने त्याला खरवडून घेऊन चाटतानाचा तो *समाधीक्षण* अवर्णनीय असतो. दुधाच्या पातेल्याच्या इतकंच आमटीचं पातेलं चाटण म्हणजे "सुख दुःख समे कृतवा लाभा लाभो जया जयौ." दुध आणि आमटी याला समान न्याय देण्याइतकं गीतातत्त्व अंगात मुरण ही या चाटणसंस्कृतीची देन आहे. रात्रीचं जेवण झालेलं असतं, शेवग्याच्या शेंगांची ओलंखोबरं आणि चिंचगुळ घालून केलेली अमृततुल्य आमटी संपलेली असते पण त्या रिकाम्या पातेल्याच्या आतल्या भिंतींना जे *अमृतकण* चिकटलेले असतात, ते बोटाने निपटून चाटून साफ करताना जो काही निर्मळ आनंद मिळतो, तो ते पातेलं चाटणाऱ्यानेच ...